Ο βήχας είναι ένα από τα πιο συνηθισμένα συμπτώματα των παθήσεων του αναπνευστικού συστήματος.

Με το αντανακλαστικό του βήχα ο οργανισμός μας προσπαθεί να απομακρύνει οποιοδήποτε ξένο σώμα ή βλέννη από τους αεραγωγούς του πνέυμονα. Λειτουργεί σαν ένας μηχανισμός άμυνας, ο οποίος εξασφαλίζει ότι η αναπνευστικη οδός παραμένει ανοικτή και ο αέρας κυκλοφορεί ανεμπόδιστα από το εξωτερικό περιβάλλον πρός τον πνεύμονα.

Τα είδη του βήχα:

Παραγωγικός ή υγρός βήχας: Συνοδεύεται από πτύελα ή βλέννη, η οποία κατεβαίνει από το πίσω μέρος της μύτης ή έχει παραχθεί από τους πνεύμονες.

Μη παραγωγικός ή ξηρός βήχας: Δε συνοδεύεται από πτύελα, προκαλεί δυσφορία, αίσθημα ξένου σώματος, κάψιμο ή έντονο πόνο στο λαιμο. Συνήθως είναι επίμονος και αρκετα ενοχλητικός.

Κύριες αιτίες του βήχα:

Εποχική αλλεργία: Εμφανίζεται ιδιαίτερα το Φθινόπωρο και την Άνοιξη. Ο βήχας σε αυτή την περίπτωση οφείλεται σε ρινικές εκκρίσεις που τρέχουν πίσω από τη μύτη (οπισθοριννικά). Ο βήχας είναι είτε παραγωγικός ή ξηρός, γίνεται πιο έντονος το βράδυ και υπάρχει η αίσθηση ότι ο λαιμός θέλει συνεχώς «καθάρισμα». Συνήθως συνοδεύεται από φαγούρα στα μάτια, ρινική συμφόριση και φτάρνισμα.

Άσθμα: Μια χρόνια ασθένεια που παρουσιάζουν συνήθως και όσοι έχουν αλλεργίες. Στα άτομα με άσθμα, υπάρχει φλεγμονή στην αναπνευστική οδό κι έτσι εκδηλώνονται δυσκολίες στην αναπνοή. Βασικά χαρακτηριστικά του είναι ο πόνος στο στήθος, η δύσπνια και το φτέρνισμα. Ο βήχας είναι ξηρός, συνοδεύεται από έναν ήχο που μοιάζει με συριγμό και συνήθως επιδεινώνεται τις βραδινές ώρες ή μετά από σωματική άσκηση.

Ιογενείς ασθένειες: Οι λεγόμενες «ιώσεις», οι οποίες προσβάλουν τα μικρά παιδιά (ιδιαίτερα με την έναρξη της σχολικής χρονιάς) και στη συνέχεια εξαπλώνονται σε όλη την οικογένεια. Σε αυτή την περίπτωση, ο παραγωγικός βήχας είναι φυσιολογικός καθώς αποβάλλεται η περιττή βλέννα που παράγεται στους βρόγχους. Συνήθως συνοδεύεται με μπούκωμα και δακρύρροια.

Λοιμώξεις του αναπνευστικού: Μια λοίμωξη των ανώ αεροφόρων οδών ή των πνευμόνων, ένα κρύωμα, μια γρίπη μπορεί να προκαλέσει παραγωγικό βήχα. Μία πιο σοβαρή μορφή αυτού, είναι η πνευμονία, η οποία ωστόσο «συνοδεύεται» από υψηλό πυρετό και πλέον αντιμετωπίζεται με αντιβιοτικά και ειδική φαρμακευτική αγωγή.

Χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια (ΧΑΠ): Είναι μια σοβαρή αιτία βήχα, που εμφανίζεται συνήθως σε άτομα άνω των 50ετών. Το κύριο χαρακτηριστικό της είναι η μείωση της ροής του αέρα στους πνεύμονες και κατά συνέπεια η εμφάνιση δυσχέρειας κατά την εκπνοή και εισπνοή. Η ΧΑΠ είναι η τέταρτη αιτία θανάτου μετά την στεφανιαία νόσο, τα αγγειακά εγκεφαλικά επεισόδιο και τις οξείες λοιμώξεις του αναπνευστικού. Στη χώρα μας οι πάσχοντες υπολογίζονται σε ένα εκατομμύριο και μάλιστα οι περισσότεροι από αυτούς δεν το γνωρίζουν. Εδώ ο βήχας είναι δυνατός, χρόνιος και παραγωγικός.

Το κάπνισμα: Οι καπνιστές γνωρίζουν πολύ καλά αυτόν το βήχα, καθώς πρόκειται για το γνωστό «τσιγαρόβηχα», ο οποίος είναι συχνά ένα σημάδι βλάβης στον πνεύμονα ή ερεθισμού του λαιμού ή του οισοφάγου.

Γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση (ΓΟΠ): Πολύ συνηθισμένη αιτία χρόνιου βήχα. Η γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση εκδηλώνεται όταν οξέα του στομάχου μετακινούνται ανοδικά προς τον οισοφάγο λόγω αδύναμης βαλβίδας.Εδώ ο βήχας είναι ξηρός, έντονος και εμφανίζεται συνήθως μετά το φαγητό ή κατά την κατάκλιση (μόλις ξαπλώσουμε για ύπνο). Συνοδεύεται από καούρα ή δυνατό πόνο στο στομάχι.

Φαρμακευτική αγωγή: Η λήψη ορισμένων φαρμάκων (π.χ. αντιυπερτασικά) μπορεί να προκαλέσει έντονο ξερόβηχα.

Ψυχοσωματικές αιτίες (π.χ. άγχος): Εάν έχουμε αποκλείσει το παθολογικό αίτιο, ένας έντονος ξερόβηχας που μας ταλαιπωρεί μπορεί να οφείλεται σε μία ιδιαίτερα αγχωτική κατάσταση.

Πώς μπορεί να βοηθήσει το φαρμακείο στην αντιμετώπιση του βήχα;

Παρόλο που ο βήχας δεν πρέπει να καταστέλλεται, μιας και όπως είδαμε παραπάνω είναι ζωτικής σημασίας για τον οργανισμό, όταν γίνει χρόνιος ή υπερβολικός μπορεί να οδηγήσει σε άλλου είδους επιπλοκές, όπως  βλάβη των εσωτερικών τοιχωμάτων της αναπνευστικής οδού. Τότε είναι απαραίτητο να βρούμε έναν τρόπο για να απαλλαγούμε από έναν τέτοιο βήχα. Το άρτια εκπαιδευμένο προσωπικό του φαρμακείου είναι σε θέση να μας προτείνει την κατάλληλη θεραπεία αφού ζητήσει να μάθει:

- Πότε ξεκίνησε ο βήχας…

- Πόσο συχνά εμφανίζεται μέσα στο 24ωρο και εάν αλλάζει η συχνότητά του (π.χ. εάν επιδεινώνεται το βράδυ)…

- Εάν υπάρχουν και άλλα συμπτώματα (π.χ. πυρετός).

Οι ενήλικες μπορούν να προμηθευτούν φάρμακα για το βήχα απευθείας από το φαρμακείο, χωρίς συνταγή γιατρού. Όσον αφορά, όμως, στα παιδιά μικρότερα των 6 ετών θα πρέπει να έχουν επισκεφθεί τον παιδίατρο για την αποφυγή ανεπιθύμητων ενεργειών ή αλλεργικών αντιδράσεων.

Στο φαρμακείο θα βρούμε φυτικά σκευάσματα, φάρμακα από φρέσκα βότανα πιστοποιημένα και ελεγμένα, τα οποία είναι εξίσου αποτελεσματικά στην αντιμετώπιση του βήχα, κατάλληλα για όλη την οικογένεια και χωρίς παρενέργειες.

Τα βότανα που χρησιμοποιούνται κυρίως για την παρασκευή φυτοθεραπευτικών προϊόντων (σιρόπια, βάμματα, παστίλιες) για την αντιμετώπιση του βήχα είναι το Θυμάρι, ο Ευκάλυπτος, η Δροσέρα, εκχύλισμά από φύλλα Κισσού, το κρεμμύδι,  εκχύλισμα από Πεύκο, το μέλι, η Αλταία, το Σαμπούκο κ.α.

Πότε πρέπει να πάμε στο γιατρό;

Εάν ο βήχας επιμένει μετά για 5-6 ημέρες και δεν υποχωρεί με συμβατικές θεραπείες και ξεκούραση ο ασθενής πρέπει να απευθυνθεί στο γιατρό.

Ακόμη εάν ο βήχας συνοδεύεται από αίμα, δύσπνοια, πυρετό ή πόνο στο στήθος η επίσκεψη στο γιατρό είναι αναγκαία, καθώς μπορεί να αποτελεί «καμπανάκι» για μία πιο σοβαρή νόσο π.χ. καρκίνο του πνεύμονα.

Εν κατακλείδι κάθε ανεξήγητος και επιμένων βήχας θα πρέπει να μας ανησυχεί και να μας οδηγεί στο γιατρό.

Επιλέξτε ένα από τα καλύτερα φυτικά σιρόπια, θεραπευτικά για τον έντονο βήχα..

Σιρόπι για Ενήλικες, Korres Σιρόπι με Μέλι, Μάραθο, Γλυκάνισο και Θυμάρι 200ml

Σιρόπι για παιδιά, Kaiser Syrup Plus Σιρόπι για το Λαιμό με Γεύση Πορτοκάλι 200ml